از ابتدای سال ۱۹۵۰، لوله های پلی اتیلن تحت فشار مورد استفاده قرار گرفت. از لوله های پلی تیلن در انتقال آب، مواد شیمیایی، سیالات خنک کننده و گرم کننده، گازها، هوای فشرده و سیستمهای آتش نشانی و… استفاده می شود.
اولین مورد استفاده از لوله پلی اتیلن در زمینه انتقال گاز در سال ۱۹۶۰می باشد. بسیاری از کشورهای پیشرفته از لوله های پلی اتیلن در شبکه گازرسانی خود استفاده می نمایند. لازم به ذکر است که از اتصالات الکتروفیوژن در شبکه گازرسانی و لوله پلی اتیلن گازرسانی نیز استفاده می شود.
لوله پلی اتیلن توانایی ایجاد نوعی از اتصال را دارد که از لحاظ استحکام برابر با خود لوله و در برخی موارد مستحکم تر از لوله نیز می باشند. بدین ترتیب اتصالات پلی اتیلن به علت استحکام مناسب تری که دارند، می توانند عمده مشکل خطوط تحت فشار را که میزان استحکام محل اتصالات می باشد، رفع نمایند.
لوله پلی اتیلن تا حدود ۲۵ برابر قطر لوله قابلیت خم شدن دارد. این امر موجب می شود که برای تغییر زاویه خط لوله نیازی به استفاده از اتصالات نباشد. همچنین به علت انعطاف پذیری بالای لوله پلی اتیلن، قابل استفاده در مناطق زلزله خیز نیز می باشند.
انعطااف پذیری و اتصالات بدون نشتی لوله های پلی اتیلن منجر به استفاده از روش های مناسب و کم هزینه برای نصب می شوند. بدین ترتیب استفاده از این لوله ها در مقایسه با لوله های فولادی از لحاظ فنی و اقتصادی توجیه پذیر می باشد.
مقاومت شیمیایی بالا در مقابل ترکیبات فعال گاز و سایر ترکیبات شیمیایی در زمره ویژگی های مهم لوله پلی اتیلن گازرسانی می باشد.
مواد سازنده لوله های پلی اتیلن گازرسانی از موادی تشکیل شده است که منجر به حفاظت آن در برابر اشعه UV می شود.
آزمونهای کنترل کیفی لوله پلی اتیلن گازی به سه دسته تقسیم می شود
آزمونهای بعد از تولید(BRT): مجموعه آزمونهایی که پیش از ترخیص هر گروه از تولیدات روی آنها انجام می شود تا کیفیت تولیدات تضمین گردد.
آزمونهای تایید فرآیند(PVT): آزمونهایی که برای بررسی کیفیت و پیوستگی خط تولید در فواصل زمانی خاص انجام می شود
آزمونهای نوعی(TT): آزمونهایی که برای اثبات احراز تاییدیه های موردنظر استاندارد پیرامون توانایی مجموعه انجام می شود.
لوله پلی اتیلن گازرسانی از مواد پلی اتیلن مرغوب با گرید تجاری PE100 تولید می شوند. سایز استاندارد لوله پلی اتیلن گازی از ۱۶ تا حدود ۶۳۰ میلی متر می باشد. البته موارد استثنایی هم وجود داردکه بنا بر سفارش شرکت پیمانکار گاز، لوله های پلی اتیلن با قطرهای متفاوتی تولید می شوند. توجه نمایید که لوله های گازرسانی می توانند در فشارهای کاری ۵/۲ تا ۲۰ اتمسفر پایدار بماند. لوله پلی اتیلن گازی مطابق با استاندارد EN 1555 و IGS-M-PL-014-01 تولید می شوند.
نوار زرد رنگ موجود در امتداد جانبی لوله پلی اتیلن نمایانگر نوع استفاده آن برای انتقال گاز می باشد. کلیه لوله های پلی اتیلن گازرسانی باید برگه تایید اداره گاز را داشته باشند و صورت عدم وجود گواهی تایید اجازه بهره برداری از این لوله ها داده نمی شود. تاریخ تولید لوله پلی اتیلن نیز باید روی آنها حک شده باشد، توجه نمایید در صورتی که شش ماه از تاریخ تولید لوله ها گذشته باشد، قابل استفاده نمی باشند.
میزان MFR در مواد اولیه لوله های پلی اتیلن نباید بیشتر از بیست درصد و کربن به کار رفته و نباید بیش از ۲ الی ۲.۵ درصد وزن هر متر لوله پلی اتیلن باشد. همچنین لازم به ذکر است که وجود مواد آنتی یو وی باعث کاهش اثرات اشعه ماورا بنفش خورشید می شود.
مجموعه پژوهشهای زیادی پیرامون ساختار و خواص لوله های پلی اتیلن انجام شده است. نتایج نشان دهنده این است که لوله های پلی اتیلن تشکیل شده از مواد اولیه PE 100 برای خطوط انتقال گاز بسیار مناسب هستند. این لوله ها قابلیت استفاده در فشارهای کاری ۱۰ بار را دارند. از جمله مهمترین عوامل در انتخاب مواد اولیه برای لوله ها، کیفیت بالای آن ها در مقابل رشد ترک است. رشد ترک در لوله های پلی اتیلن گازرسانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در همین راستا سه پارامتر استحکام پارگی خزش، مقاومت به رشد ترک و مقاومت به رشد سریع ترک برای لوله های پلی اتیلن در آزمایشگاه کنترل کیفی خط تولید انجام می شود. لوله های پلی اتیلن مناسب، مقاومت خوبی را در این آزمونها از خود نشان می دهند. توجه نمایید که در صورت عدم کارایی مناسب لوله های پلی اتیلن، صدمات جبران ناپذیری به کل خط انتقال گاز وارد می شود.
